جوشکاری آرگون چیست؟
جوشکاری تیگ (Tungsten Inert Gas) یا جوشکاری قوس تنگستن زیر مجموعه گاز محافظ، یکی از با اهمیت ترین شیوه های جوشکاری در صنایع متفاوت کوچک و بزرگ پتروشیمی، نظامی، دریایی، هوایی، نیروگاههای برق و … است. در کشور ما اکثرا"با نام مختصر و رایج جوش آرگون شناخته میشود. علت این اسم گذاری اکثرا" به دلیل استفاده از گاز آرگون در عملیات جوشکاری می باشد. از عملیات جوشکاری TIG می شود برای جوشکاری فلزات محکم و غیر محکم ، آهنی و غیر آهنی در تمام سایز ها مورد استفاده قرارداد. با استفاده از این مدل جوشکاری می شود صفحات باریک و ظریف (به طورمثال: آلومینیومی) تا لولههای زیر فشار را جوشکاری کرد. در این شیوه قوس و حوض مذاب به طورکل آشکار و قابل رویت است. در سال۱۹۲۰ تلاش کردند تا قوس و حوض مذاب را در برابر اتمسفر نگهداری کنند تا جوشکاری کاملاً ایدهآل صورت گیرد. با ورود الکترودهای روپوش دار در آن سال مسئله محافظت ملغا شد. اما به علت به وجود آمدن بعضی مشکلات در سال ۱۹۳۰، جوشکاری با گاز خنثی و الکترود تنگستن (TIG)اختراع شد که شروع شیوه جوشکاری با محافظت گاز بود. این شیوه با اینکه به شدت کند پیشرفت کرد ولی در سال۱۹۴۰ توسعه پیدا کرد. در این شیوه جوشکاری سیم جوش(Filler metal) بعنوان فلز پرکننده مورد استفاده قرار میگیرد و سیم جوش مانند جوشکاری با اشعه اکسی استیلن(MIG/MAG)در جوش تغذیه می شود.
تاریخچه جوشکاری آرگون
آرگون از کلمه یونانی(αργον) به معنی تنبل ساخته شده است. “هنری کاوندیش” در سال ۱۷۸۵ فکر میکرد که آرگون در هوا جریان دارد؛ گاز آرگون گازی بی بو، بی رنگ، که در تأثیر ولتاژ بالا به رنگ شبیه به آبی روشن ظاهر میشود. این گاز به دست Lord Rayleigh فیزیکدان انگلیسی و William Ramsay شیمیست اسکاتلندی در سال ۱۸۹۴ کشف گردید گازآرگون به شدت ساکن و ناشناس در ترکیبات شیمیایی قرار دارد.
موارد استفاده جوشکاری آرگون:
جوش آرگون در متصل کردن لوله های زیر فشار کارایی بسیاری دارد. برای جوش دادن صفحات باریک و بسیار نازک این روش جوشکاری مورد استفاده قرار میگیرد. جوشکار آموزش دیده تنها می تواند جوش آرگون را مورد استفاده قرار دهد. این کار نیاز به تخصص و تجربه بساری دارد. رایج ترین موارد استفاده از آرگون در جوشکاری مس و جوشکاری آلومینیوم با آرگون میباشد. در صنایع پتروشیمی، صنایع دریایی و ساختن تجهیزات نظامی جوشکاری با گاز آرگون مورد استفاده قرار میگیرد.
انواع الکترودها در جوشکاری آرگون:
الکترود تنگستن خالص برای جوش آلومینیوم مورد استفاده قرار میگیرد.
الکترود تنگستن توریم دار که در دو نوع الف -۱% توریوم دار ب -۲% توریم دار میباشد عرضه میشود.
الکترود تنگستن زیرکونیم دار
الکترود تنگستن لانتان دار
الکترود تنگستن سزیم دار
مزیت های جوشکاری آرگون:
به دلیل اینکه تزریق فلز پرکننده بیرون از قوس انجام میگیرد جنبشی در جریان قوس شکل نمیگیرد و این موجب می شود کیفیت فلز جوش بهتر شود. به خاطرعدم وجود سرباره و دود و جرقه، ناحیه قوس و حوض مذاب به خوبی رویت می شود.
قابلیت جوشکاری فلزات رنگی و ورقهای باریک با دقت بسیار بالا.
بهره برداری بالا
نیاز به حداقل پاکسازی
قابلیت جوشکاری ورقهای فلزی
قابلیت انجام جوشکاری طولانی مدت
جوشکاری رسوبی با کیفیت بالا
قابلیت متصل کردن انواع گستردهای از فلزات در ضخامتهای گوناگون
قابلیت جوشکاری در تمامی شرایط
پخش حداقل مواد مذاب
جوشکاری آرگون به خاطر حساسیت جوش دادن بیشتر برای فعالیت های زینتی و ظریف مورد استفاده قرارمیگیرد.
عوارض جوشکاری (TIG) آرگون بر روی انسان
عوارض جانبی ای که جوشکاری آرگون بر سلامت فیزیکی افراد وارد کند عبارتنداز:
اثرات طولانی مدت جوشکاری آرگون
عوارض ریه، حنجره و مجاری ادراری خصوصا در کار با بخار موادی مانند کادمیوم، نیکل، بریلیوم ، کروم و ارسنیک که در دود جوشکاری با مواد ذکر شده وجود دارد. عوارض مزمن تنفسى مانند برونشیت، آسم، التهاب ریه، کاهش حجم ریه، رسوب غبار یا سیلیس یا اکسید آهن در ریه و عوارض قلبی، پوستی، ضغیف شدن شنوائی و عوارض گوارشی مانند التهاب معده و روده و زخم معده و اثنی عشر و آسیب های کلیوی از دیگر مشکلات طولانی مدت جوشکاری میباشد.
عوارض ناشی از گرما در جوشکاری آرگون
گرمای بسیار جوشکاری و مذاب و جرقه می تواند دلیل سوختگی گردد. سوختگی چشمی سبب میشود از مذاب، تکه های فلز، جرقه و الکترود داغ باشد. گرمای زیاد و مدت طولانی در گرما ماندن سبب گرمازدگی شود. جوشکارها باید از علائم گرمازدگی ( مثل احساس خستگی، سرگیجه، کاهش اشتها، تهوع، درد های شکمی و تحریک پذیری) مطلع باشند.
صدا
صدا نه تنها باعث کاهش شنوائی میشود بلکه در ایجاد استرس و فشار عصبی، بالا رفتن فشار خون و بیماری های قلبی تاثیر بسزایی دارد. فعالیت در محیط های پر سرو صدا موجب خستگی، عصبی شدن و تحریک پذیری می گردد. در سر و صدای بالاتر از۸۵ دسی بل حتماً بایستی از گوشی محافظ استفاده شود.